Należy się spodziewać, że jeszcze przez dłuższy czas zmuszeni będziemy do używania klawiatury, warto więc zaznajomić się z jej działaniem i budową. Klawiatura przechodziła kolejne przeobrażenia, podczas których zmieniała swoją formę.
Podstawowe typy klawiatur to:

• 101 – klawiszowa Enhanced
•  102 – klawiszowa Enhanced
•  104 – klawiszowa Windows
•  83 – klawiszowa PC i XT (przestarzała)
•  84 – klawiszowa AT (przestarzała)

Obecne modele klawiatur są typu Windows lub PS/2 (nie mylić z formatem wtyczki połączeniowej; ta może być typu PS/2, USB lub DIN). Oznaczenie PS/2 odnosi się do klawiatury 101- lub 102-klawiszowej, wprowadzonej na rynek przez firmę IBM w modelach IBM PC/RT i PS/2. Klawiatura ta znana jest też pod nazwą Enhanced AT lub MF-II, a w Środowisku nazywana jest "klawiaturą 101". Ostatnio pojawiają się modele klawiatur z dodatkowym szeregiem programowalnych klawiszy. Ułatwiają one obsługę przeglądarek internetowych i urządzeń multimedialnych.

Rys. 1. Klawiatura 104-klawiszowa

Podstawowy rozkład 102 – klawiatur-, 102-, i 104- klawiszowych jest praktycznie identyczny, z następującymi różnicami:

• klawiatura 102 – klawiszowa jest zaprojektowana na potrzeby języków europejskich. Posiada mniejszy lewy klawisz Shift i pionowy klawisz Enter, co daje miejsce na jeden dodatkowy klawisz. Niektóre klawisze symboli również mają inne położenie
• klawiatura 104 – klawiszowa Window uzupełnia rozkład 1001 – klawiszowej Enhanced trzema dodatkowymi klawiszami: prawy i lewy klawisz. Windows oraz klawisz Application (aplikacji). Te trzy dodatkowe klawisze pozwalają na stosowanie dodatkowych skrótów ( kombinacji klawiszy ) dla systemu Windows w porównaniu z możliwymi w 101 – klawiszowej Enhanced.

Wiele najnowszych klawiatur posiada dodatkowe klawisze, służące do przeglądania WWW, obsługi multimediów lub zarządzania energią. Klawisze te również posiadają własne kody, które mogą posłużyć do wykrywania błędów klawiatury.

W niektórych systemach złącza i kable klawiatury oznaczone są kolorami, lecz najłatwiejszym sposobem na rozpoznanie złącza klawiatury jest zapamiętanie, jak ono wygląda. Istnieją dwa popularne standardy, zaŚ do przejŚcia z jednego standardu na drugi dostępne są tanie adaptery.

Do czyszczenie klawiatury komputerowej możemy wykorzystać:

• odkurzacz – klawiaturę należy odkurzać przynajmniej raz w miesiącu i używać końcówki ze szczoteczką, aby wymieŚć brud ze szczelin pomiędzy klawiszami,
• sprężone powietrze – odwróć klawiaturę przed przedmuchaniem do góry nogami, co pomoże usunąć kurz i brud.
   

Klawiatura peceta wyposażona jest także standardowo w trzy diody obrazujące stan działania trzech klawiszy specjalnych: Caps Lock, Num Lock i Scroll Lock. Klawiaturę podłącza się do komputera za pomocą kabla (są również klawiatury bezprzewodowe, które komunikują się z jednostką centralną komputera dzięki podczerwieni) i wtyczki DIN lub PS/2. Zdarzają się jednak komputery ( szczególnie stare 8-bitowe komputery), które mają klawiatury zintegrowane z obudową. NajczęŚciej obecnie stosowaną klawiaturą w pecetach jest klawiatura rozszerzona.

Klawiatura rozszerzona – NajczęŚciej spotykany układ klawiszy w klawiaturach, który zastąpił ten stosowany w starszych klawiaturach produkowanych do komputerów XT i AT. Zamiast dziesięciu klawiszy funkcyjnych umieszczonych w lewej częŚci klawiatury, klawiatura rozszerzona ma dwanaŚcie klawiszy funkcyjnych rozmieszczonych w rzędzie ponad klawiaturą główną oraz klawiaturę dodatkową.

Klawiatura główna - kilkadziesiąt klawiszy znajdujących się w lewej częŚci klawiatury. Za ich pomocą wprowadza się tekst i znaki specjalne; tam także znajdują się takie klawisze jak Enter i Backspace.

Klawiatura numeryczna – znajdujący się po prawej stronie blok klawiszy przypominający nieco wyglądem kalkulator.

Klawiatura dodatkowa - blok klawiszy znajdujących się pomiędzy klawiaturą główną a klawiaturą numeryczną. Dublują one funkcje innych klawiszy, np. Delete i Home.

Każda klawiatura to zestaw klawiszy, za pomocą których można wprowadzać do komputera dowolne polecenia i teksty
Klawisze pogrupowane są w kilka bloków:
• blok alfanumeryczny zawierający znaki 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, C, D, E, F, G, H, I, J K L, M, N, O, P, Q, R, S, T, U, V, W, X, Y, Z, ~, !, @, #, $, %, ^, &, *, (, ), _ , +, {, }, |, :, ”, <, >, ?, [, ], , ,; ,’ ,. ,/ , oraz klawisze specjalne: Esc, Tab, Caps Lock, Shift, Ctrl, Alt, Backspace, Enter, spacja,
• blok klawiszy funkcyjnych: F1, F2, F3, F4, F5, F6, F7, F8, F9, F10, F11, F12, których działanie jest zależne od pracującego aktualnie programu,
• blok klawiszy sterujących ruchem kursora po ekranie monitora: Insert, Delete, Home, End, Page Up, Page Down,
• blok klawiszy numerycznych: Num Lock, /,*,-,+,0,12,3,4,5,6,7,8,9,Enter, Insert, Delete, Home, End, Page Up, Page Down
• oraz kilka innych klawiszy: Print Screen, Scroll Lock, Pause/Break, raczej już nie wykorzystywanych w najnowszych rozwiązaniach (ale działają np. w systemie MS-DOS).
Schemat który ilustruje zasadę działania klawiatury

Klawiatury mogą mieć najróżniejszą konstrukcję:
• mechaniczne, historycznie najstarsze – ruch klawisza za pomocą mniej lub bardziej skomplikowanego systemu dźwigni, cięgien itp. układów mechanicznych bezpoŚrednio wykonuje czynnoŚć użyteczną (np. napęd dźwigni w maszynie do pisania, przestawienie tarczy w arytmometrze mechanicznym)
• stykowe – ruch klawisza powoduje bezpoŚrednio zwarcie (lub, rzadziej, rozwarcie) w układzie elektrycznym/elektronicznym: 

• sprężynowa
• membranowa – za pomocą klawisza dociskana jest do płytki drukowanej specjalna membrana zwierająca, realizująca także ruch powrotny klawisza
• z gumą przewodzącą (obecnie najbardziej rozpowszechnione) – wciŚnięcie klawisza powoduje dociŚnięcie gumy przewodzącej do obwodu drukowanego, powodując znaczne obniżenie rezystancji pomiędzy końcówkami pola stykowego
   

• bezstykowa

• optoelektroniczna
• pojemnoŚciowa – obecnie stosowana rzadko – klawisz połączony jest z elementem zmieniającym pojemnoŚć współpracującego kondensatora najczęŚciej poprzez wsunięcie się między okładziny
• kontaktronowa – naciŚnięcie klawisza powoduje przysunięcie magnesu do kontaktronu wymuszając zwarcie styków
   

• ekranowa 

• dotykowa – na ekranie wyŚwietlany jest układ klawiszy, dotknięcie zaznaczonego miejsca jest równoznaczne z wprowadzeniem znaku, konieczne jest posiadanie specjalnego monitora dotykowego
• klasyczna – na ekranie wyŚwietlany jest układ klawiszy, kliknięcie myszką w wybranym miejscu jest równoznaczne z wybraniem znaku; wariant zbliżony do poprzedniego, ale nie wymaga specjalnego monitora.

Ze względu na rozmieszczenie klawiszy można podzielić na:

QWERTY
Układ klawiatury, którego nazwa pochodzi od pierwszych pięciu liter jakie znajdują się w górnym szeregu klawiszy literowych (pod blokiem cyfr). Układ taki mimo że nie jest najwygodniejszy w czasie pisania, wymuszony jednak został problemami technicznymi. W Polsce układ QWERTY nazywany jest również klawiaturą programisty. Znaki narodowe : ę, ó, ą, Ś, ł, ż, ź, ć, ń nie mają na klawiaturze własnych oznaczeń przez co aby wprowadzić którąŚ z tych liter należy razem z prawym ALT-em wcisnąć literę podobną kształtem np. ALT + s = Ś. Inaczej jest z litera ź którą wprowadza się kombinacją prawy ALT + x. Układ programisty jest standardowym układem klawiatury, proponowanym przez polską wersję instalacyjną Windows, tym nie mniej, użytkownik w czasie instalacji może sobie również wybrać układ maszynistki - QWERTZ.

QWERTZ
Nazwa tej klawiatury tak samo jak w/w pochodzi od pierwszych pięciu liter jakie znajdują się w górnym szeregu klawiszy literowych. W Polsce układ ten okreŚla się klawiaturą maszynistki, a polskie znaki w klawiaturach QWERTZ - ę, ą, Ś, ł, ż, ź, ć, ń mają własne oznaczenia na poszczególnych klawiszach. Układ maszynistki można zainstalować w systemie Windows, aczkolwiek nie jest to układ domyŚlny. Ponadto obsługa układu maszynistki na standardowej klawiaturze QWERTY jest nieco kłopotliwa gdyż polskie znaki ukrywają się zwykle za zupełnie innymi oznaczeniami np. ń pod nawiasem ([), a ę pod apostrofem ("), z kolei pod literą z jest y i na odwrót.

Klawiatura Dvoraka

Opracowana przez Augusta Dvoraka i Williama Dealeya klawiatura w której układ wszystkich samogłosek i znaków przestankowych umieszczony był z lewej strony a wszystkie spółgłoski z prawej strony klawiatury. Układ ten nie przyjął się w szerszym zastosowaniu i obecnie jest doŚć rzadko używany. Wyparty został przez bardziej popularny układ QWERTY.

Klawiatura 104 - klawiszowa
Dodatkowo rozbudowana wersja klawiatury posiadająca trzy dodatkowe klawisze. Ich funkcje zależą najczęŚciej od producenta i tak np. klawiatura Microsoftu umożliwia dzięki nim wywoływanie niektórych funkcji systemowych Windows, a firma Gateway zdefiniowała nimi wykonywanie pewnych makropoleceń klawiaturowych.
Funkcje dodatkowych klawiszy klawiatury Windows:

klawisz z rysunkiem menu i strzałką uaktywnia menu kontekstowe - analogicznie do naciŚnięcia prawego przycisku myszy.

klawisz z ikoną logo Windows powoduje rozwinięcie menu Start (alternatywnie jak Ctrl z Esc),

Ponadto klawisz Windows w kombinacjami z innymi klawiszami oferuje szereg dodatkowych poleceń: Windows + E = Explorator Windows, Windows + R = okno uruchom, Windows + F = okno znajdź pliki, Windows + F1 = pomoc Windows, Windows + Tab = kolejne zaznaczanie uruchomionych aplikacji, Windows + Pause = okno WłaŚciwoŚci System, Windows + M = minimalizacja wszystkich okien i dostęp do pulpitu, Windows + Shift+ M = przywrócenie zminimalizowanych okien na pełny ekran.

Klawiatura ergonomiczna
To taka, która została specjalnie zaprojektowana w sposób umożliwiający jak najwygodniejsze wprowadzanie znaków. Typowymi elementami takiej klawiatury są zwykle podkładki pod nadgarstki i odpowiednio wyprofilowana powierzchnia (w kształcie litery V) do kształtu dłoni. Klawiatury dzielone na dwie częŚci odciążają okolice ramion i karku, uwalniając użytkownika od niewygodnej pozycji siedzenia przy biurku ze Ściągniętymi ramionami. FunkcjonalnoŚć tego typu klawiatur jest wciąż dyskusyjna gdyż przy szybkim pisaniu każda z rąk musi często przechodzić na pole przeznaczone dla ręki przeciwnej. Stosując się bowiem do metody sprawiedliwego podziału obciążeń między prawą i lewą ręką na klawiaturze ergonomicznej, nie da się zmusić ręki, aby ta trzymała się tylko swego pola w czasie wprowadzania okreŚlonych terminów (np. słowa "pliki") gdyż mózg automatycznie stara się rozdzielić to obciążenie na obie ręce, a klawiatura ergonomiczna zdecydowanie to wówczas utrudnia.


Ze względem na sposób łączenia dzielimy na:

 

• złącze typu - PS/2 (cztery igły)
• złącze szeregowe - COM1 lub COM2 (9 lub 25 igłowe
• złącze USB

Aby sprawdzić szybkoŚć pisania na klawiaturze wykonaj TEST:

http://www.szybkiepisanie.webpark.pl/test.htm